De 100-jarige herdenking van de Eerste Wereldoorlog. We kunnen er niet naast kijken : tv-series, boeken, herdenkingen, reenactment, historische uitstapjes. Het zijn gouden tijden voor drukkerijen, door de oorlog kapotgeschoten dorpen en gidsenverenigingen. De één zijn dood blijft de ander zijn brood. De gevolgen van deze ‘groote oorlog’ zijn alom bekend : miljoenen doden, de hertekening van de Europese kaart en het planten van het zaad van wat zou uitgroeien tot de Tweede Wereldoorlog.
Volgend jaar is het precies 200 jaar geleden dat Napoleon in een modderpoel in Waterloo zijn laatste charge uitvoerde, om uiteindelijk dodelijk verslagen te worden door een alliantie onder leiding van de hertog van Wellington. Het vervolg voor Napoleon kennen we : een zes jaar durende isolatie in een godvergeten gat als Sint-Helena. ‘Game over’, ‘afgelopen’ en ‘schluss’ riepen de Britten, Nederlanders en Pruisen in koor. Maar is dit wel zo? Een interessante vraag vandaag is dan ook wat de gevolgen van Napoleon voor Europa zijn. Wat is de invloed van deze kleine Corsicaan op onze huidige manier van leven?
Eerst en vooral zijn we in Europa met zijn allen rechts beginnen rijden. De uitzondering op deze regel vormt Engeland, die nooit door Napoleon kon veroverd worden. Er werd komaf gemaakt met allerhande lokale gebruiken, uniformiteit werd troef. Overal kwamen dezelfde maten en gewichten zoals de kilo, de liter en de meter. Overal werden geboorten, huwelijken, echtscheidingen en overlijdens op dezelfde manier geregistreerd. Bureaucratie ten top. De spelling van alle achternamen werd nauwkeurig vastgelegd. Er werd een einde gemaakt aan de privileges van de geestelijkheid en de aristocratie die zo eigen waren aan de pre-napoleontische standenmaatschappij. Grote werkzaamheden werden uitgevoerd, vooral met het oog op een goede logistieke bevoorrading voor de keizer zijn legers. Vandaag de dag spreken we dan ook nog over ‘het Napoleonkanaal’ als we het over de Damse vaart hebben en verschillende door Napoleon aangelegde wegen dragen de naam ‘Napoleonsweg’. Verder draagt ons burgerlijk recht nog duidelijke sporen van de ‘Code Napoléon’ uit 1804. Territoriaal gezien voegde hij versnipperde kleine gebieden samen tot grotere overzichtelijke entiteiten. Denken we maar aan de provincie Limburg in zijn huidige vorm.
Het mag duidelijk zijn dat de gevolgen van Napoleon voor Europa zeer groot zijn. Welke gebeurtenis echter het meeste invloed heeft gehad, de Eerste Wereldoorlog of Napoleon zijn veroveringstocht en hiermee gepaard gaande veranderingen, is voor discussie vatbaar. Wat echter buiten discussie staat is dat ik hoopvol uitzie naar de nieuwe Eén -reeks ‘in Brabantse velden’.
Koen Goeminne
Volgend jaar is het precies 200 jaar geleden dat Napoleon in een modderpoel in Waterloo zijn laatste charge uitvoerde, om uiteindelijk dodelijk verslagen te worden door een alliantie onder leiding van de hertog van Wellington. Het vervolg voor Napoleon kennen we : een zes jaar durende isolatie in een godvergeten gat als Sint-Helena. ‘Game over’, ‘afgelopen’ en ‘schluss’ riepen de Britten, Nederlanders en Pruisen in koor. Maar is dit wel zo? Een interessante vraag vandaag is dan ook wat de gevolgen van Napoleon voor Europa zijn. Wat is de invloed van deze kleine Corsicaan op onze huidige manier van leven?
Eerst en vooral zijn we in Europa met zijn allen rechts beginnen rijden. De uitzondering op deze regel vormt Engeland, die nooit door Napoleon kon veroverd worden. Er werd komaf gemaakt met allerhande lokale gebruiken, uniformiteit werd troef. Overal kwamen dezelfde maten en gewichten zoals de kilo, de liter en de meter. Overal werden geboorten, huwelijken, echtscheidingen en overlijdens op dezelfde manier geregistreerd. Bureaucratie ten top. De spelling van alle achternamen werd nauwkeurig vastgelegd. Er werd een einde gemaakt aan de privileges van de geestelijkheid en de aristocratie die zo eigen waren aan de pre-napoleontische standenmaatschappij. Grote werkzaamheden werden uitgevoerd, vooral met het oog op een goede logistieke bevoorrading voor de keizer zijn legers. Vandaag de dag spreken we dan ook nog over ‘het Napoleonkanaal’ als we het over de Damse vaart hebben en verschillende door Napoleon aangelegde wegen dragen de naam ‘Napoleonsweg’. Verder draagt ons burgerlijk recht nog duidelijke sporen van de ‘Code Napoléon’ uit 1804. Territoriaal gezien voegde hij versnipperde kleine gebieden samen tot grotere overzichtelijke entiteiten. Denken we maar aan de provincie Limburg in zijn huidige vorm.
Het mag duidelijk zijn dat de gevolgen van Napoleon voor Europa zeer groot zijn. Welke gebeurtenis echter het meeste invloed heeft gehad, de Eerste Wereldoorlog of Napoleon zijn veroveringstocht en hiermee gepaard gaande veranderingen, is voor discussie vatbaar. Wat echter buiten discussie staat is dat ik hoopvol uitzie naar de nieuwe Eén -reeks ‘in Brabantse velden’.
Koen Goeminne